Hacı Adil Cad. Zerrin Sokak, No:2/2 İç Levent, 34330 Beşiktaş
iletisim@drdilekuslu.comKadınların çoğu nasıl korunacaklarını, hangi yöntemin onlar için en uygun olduğunu bilmemektedir. Bu yazı doğum kontrolü hakkında daha fazla bilgi isteyenlere pratik bilgiler verecektir. Gebelikten korunmak için 20, 30, 40 yaşlarında ki kadınların ve ergenlik çağında ki gençlerin de kullandıkları yöntemle ilgili veya hangi yöntemi seçmeleri gerektiğiyle ilgili soruları vardır.
Gebelik, erkeğin sperminin kadının yumurtasına ulaşmasıyla olur. Doğum kontrolü, kadının yumurtlamasını durdurarak veya yumurtayla spermin birleşmesini engelleyerek ya da döllenmiş yumurtanın rahim içine yerleşmesini engelleyerek sağlanır.
Doğum kontrol yöntemleri 2 gruba ayrılır.
Geçici yöntemlerle olan doğum kontrolünde, korunma yöntemini bıraktığında kadının gebeliği mümkündür.
Kalıcı yöntemler ile olan doğum kontrol yöntemlerinde ise gebelik mümkün olmaz, doğum kontrolü kalıcıdır.
Geçici doğum kontrol yöntemleri
Kondomlar (prezervatifler)
Kombine doğum kontrol hapları
Sadece progesterone içeren haplar
İmplantlar
Doğum kontrol iğneleri
Diaframlar
Vajinal halkalar
Spiraller( Rahim içi araçlar)
Doğum kontrol bantları
Kalıcı doğum kontrol yöntemleri
Kadının kısırlaştırılması( tüplerin bağlanması)
Erkeğin kısırlaştırılması (vazektomi)
Spermin geçmesini engelleyen yöntemlere bariyer yöntemler denir. Prezervatifler, diyaframlar, spemisitler tip 1 diabeti olan kadınlar için uygun yöntemlerdir. Çünkü bu yöntemler şeker hastalığının seyrini, diyabet regülasyonunu değiştirmezler. Saydığım bu yöntemler ancak kullanımına dikkat edecek çiftler için uygundur. Eğer çift, bariyer yöntemlerini kullanamayacak ise spiraller ve doğum kontrolünün haplarla sağlanması mümkündür. Fakat unutulmamalıdır ki cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için tek yöntem prezervatif kullanımıdır.
Kanamayı azaltan ve sistemik metabolik etkileri hemen hemen hiç olmayan progesteronlu spiraller sıklıkla tercih edilirler.
Diyabeti olan kadınlar doğum kontrol hapı kullanabilir mi?
Kombine doğum kontrol haplarının damar hastalıklarıyla ilişkileri belirlenmiştir. Bu nedenle diyabet hastası kadınlarda sadece 35 yaşın altında, daha önce damar hastalığı öyküsü olmayan hastalarda eğer yüksek tansiyon, obezite ve sigara alışkanlığı yoksa doğum kontrol hapları verilmelidir. Yüksek tansiyon hastası, sigara içen veya obez şeker hastalarının doğum kontrol hapı kullanması uygun değildir.
Sadece progesteron içeren haplar damar hastalığı riskini arttırmazlar. Bilinen yan etkileri kanama düzensizlikleridir.
Diyabet hastası kadınların doktora danışarak ve olası riskleri bilerek doğum kontrolünü sağlaması gerekmektedir.
Hormonlu spiraller uzun süreli doğum kontrolü sağlayan yöntemlerdendir. Doğum kontrolü dışında bazı hastalıkların tedavisinde de kullanılmaktadır.
Rahim içine yerleştirilen RİA (rahim içi araç) progesteron hormonu salgılayarak servikal mukusu kalınlaştırarak sperm geçişini engeller ve rahim duvarını incelterek döllenmiş yumurtanın rahme yerleşmesini engeller.
Doğum yapmamış kadınlarda kullanabilir mi?
Kadın hiç doğum yapmamış da olsa kullanabilir.
Çıkartıldığında doğurganlık geri döner mi?
Çıkartıldıktan sonra kadın tekrar gebe kalabilir, doğurganlık geri döner.
Kombine doğum kontrol hapı kullanamayan kadınlar için hormonlu spiral uygun mudur?
Östrojen içermediği için hormonlu spiraller kombine yani hem östrojen hem de progesteron içeren hapları kullanamayan kadınlar için uygundur.
Emziren anneler kullanabilir mi?
Emziren anneler bu yöntemle korunurken bebeklerini emzirebilirler.
Hormon içerdiği için ilaçlarla etkileşmeye girer mi?
Lokal etki gösteren spirallerin ilaç etkileşimleri yoktur.
Adetleri yoğun ve uzun geçen kadınlar hormonlu rahim içi araçlardan fayda görür mü?
Özellikle kansızlığa yol açan şekilde kanaması olan hastalarda tedavi edici özelliği nedeniyle uygulanır. Uzun ve yoğun adetlerin daha kısa ve hafif geçmesini sağlar.
Rahim içi dokusu endometriyum hiperplazisi nedeniyle düzensizleşmiş hastalarda kullanımı uygun mudur?
Endometriyum hiperplazisi tedavisinde hormonlu rahim içi araçlar tedavi edicidir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korur mu?
Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma sağlamaz.
Hormonlu rahim içi araçlar kilo aldırır mı?
Bu yöntemi kullanan kadınların % 95’i kilo almamaktadır.
Eşe ilişki sırasında rahatsızlık verir mi?
Rahmin içine doğru yerleştirilen spiral rahatsızlık vermez, çoğu zaman eşler farkına varmaz. Rahim ağzında yumuşak 1 cm lik ip çiftlerde ilişki sırasında rahatsızlık yaratmaz.
Rahim ağzı diğer adıyla serviks rahimden vajinaya doğru uzanan ince bir kanaldır. Serviksten uzanan yumuşak urlara polip adı verilir. Polipler genellikle tek olarak bulunurlar, saplıdırlar. İlişki sırasında veya muayene sırasında kanama nazik yapılarından ötürü meydana gelir.
Kadınların %2-5’inde servikal polip vardır.
Sıklıkla 40-50 yaşlarında görülür.
Birden fazla çocuğu olanlarda daha sıktır.
Ergenlik çağında hemen hemen hiç görülmezler.
Hamilelikte artan östrojen seviyelerine bağlı sık olarak görülürler.Cinsel ilişki sonrası, adetlerin arasında veya menopozdan sonra vajinal kanama veya lekelenme olur. Çoğu zaman ufak polipler hiç belirti vermez; rutin muayene esnasında fark edilirler. Vainaya doğru büyümüş poliplerde sıklıkla vajinal akıntı olur.
Servikal polipler selim yani iyi huylu oluşumlardır. Çok nadir olarak habislik görülür.
Alınmayan polipler kronik iltihaplanmaya sebep olurlar. Polipektomi yani polipin çıkartılması ve patolojik incelemenin yapılması gerekir.
Gebe kalabilir, vajinal doğum yapabilir.
Poliplerin % 13’ ü tekrarlamaktadır. Yılda bir jinekolojik muayene takip için yeterlidir
Cinsel sağlık konuları hakkında bilgi edinmek için tıklayın.
